ဘုရားရှိခိုးရခြင်း၏အကြောင်းရင်း

ဘုရားရှိခိုးရခြင်း၏အကြောင်းရင်းမှာ မြတ်စွာဘုရားသည် ကောင်းသောသဘာဝတရားများ နှင့် မကောင်းသော သဘာဝတရားများကို ဟောကြားပေးခဲ့သည်။ သင်ကြားပေးခဲ့သည်။ ထိုကြောင့် မြတ်စွာဘုရားကို ဗုဒ္ဓဘာသာဝင်တို့က ဆရာအဖြစ်မှတ်ယူသည်။ ဆရာအဖြစ်မှတ်ယူကာ ကျေးဇူးတင်သည့်အနေဖြင့် ရှိခိုးခြင်းဖြစ်သည်။ မြတ်စွာဘုရားကို ကြောက်၍ ရှိခိုးခြင်းမဟုတ်ပါ။ ရှိမခိုးဘဲ နေလိုက နေနိုင်သည်။ ကိုယ်ကျင့်တရားသာ အဓိကဖြစ်

သည်။ မိမိကိုယ်တိုင် ကိုယ်ကျင့်တရားကောင်းမွန်ကာ
ပတ်ဝန်းကျင်ကို ငြိမ်းချမ်းအောင် လုပ်ပေးဘို့နှင့် ကိုယ့်ပတ်ဝတ်ကျင် စိတ်ချမ်းသာအောင် လုပ်ပေးဘို့ အရေးကြီးသည်။

လွတ်လပ်ရေးရအောင်လုပ်ပေးသော အာဇာနည်သူရဲကောင်းများကို
နိုင်ငံသူ နိုင်ငံသားများက အုတ်ဂူသို့သွား၍ ကျေးဇူးတင် အမှတ်ရ အောက်မေ့သည့်အနေဖြင့် အလေးပြုကြသလို မြတ်စွာဘုရားကို ကျေးဇူးတင်သည့်အနေဖြင့် ရှိခိုးခြင်းသာဖြစ်ပါသည်။

ထိုသို့ရှိခိုးရတွင် အကြိမ်ရေ သတ်မှတ်ချက်မရှိပါ။ ရှိခိုးခြင်းထက် ကိုယ်ကျင့်သီလကို ဦးစားပေးသော ဘာသာဖြစ်သည့်အတွက် ကိုယ်ကျင့်ကောင်းဘို့သာလိုပါသည်။
ကိုယ်ကျင့်တရားမကောင်းပဲ ၂၄ နာရီပတ်လုံး ရှိခိုးစေကာမူ ချည်းနှီးဖြစ်သည့်အတွက်
ရှိခိုးခြင်းကို ဦးစားမပေးပါ။ သို့သော် အထက်မှာ ဖော်ပြခဲ့သလို ကျေးဇူးတင်သည့်အနေဖြင့် ရှိခိုးလိုက လွန်ခဲ့သော နှစ်ပေါင်း ၂၆၀၀ ခန့်က ပေါ်ပေါက်ခဲ့တဲ့ ဘုရားရဲ့ ဂုဏ်ကို အာရုံပြုပီး (၁) ကြိမ် သူ့ရဲ့တရားတော်ကို အာရုံပြုပီး (၁) ကြိမ် သူ့တရားတော်တွေကို မပျောက်အောင် ထိမ်းသိန်းစောင့်ရှောက်တဲ့သူတွေရဲ့ ဂုဏ်ကို အာရုံပြုပီး (၁) ကြိမ် စုစုပေါင်း တစ်ခါရှိခိုးခြင်း အမှုပြုက ဦး (၃) ကြိမ်ချရပါသည်။

ရှိခိုးရာတွင် ခြေ၊ လက်၊ နဖူး၊ တဒေါင်ဆစ်၊ ဒူးတို့ကို ကြမ်းပြင်ထိစေ၍ ရှိခိုးရပါသည်။ ထိုသို့ ကြမ်းပြင်ကို ထိရခြင်းရည်ရွယ်ချက်မှာ ရှိခိုးသူ၏ မာန်မာနများ နှိမ့်ချစေခြင်းပင်ဖြစ်ပါသည်။
ဥပုသ်စောင့်ရခြင်း

ဥပုသ်စောင့်ရခြင်း၏ အဓိက ရည်ရွယ်ချက်မှာ မတော်မတရားလိုချင်မှု လောဘ၊
ကြမ်းကြုတ်မှု ဒေါသ၊ မိုက်မဲတွေဝေမှု မောဟ တို့ နည်းပါးအောင် လုပ်ခြင်းပင်ဖြစ်ပါသည်။ အဆင်းအာရုံ၊ အသံအာရုံ စသော ငါးဖြာအာရုံတို့အပေါ်မှာ မှီပြီး မကောင်းတဲ့ စိတ် မဝင်မိအောင်၊ မဖြစ်ပေါ်လာအောင် ကြိုးစားခြင်းကို ဥပုသ်စောင့်ခြင်း ဟုခေါ်ပါသည်။

ဥပုသ်ကို ပုံမှန်အားဖြင့် လပြည့်နေ့နှင့် လကွယ်နေ့များတွင် စောင့်ထိန်းလေ့ရှိပါသည်။
သို့သော် မိမိဆန္ဒအားလျှော်စွာ မည်သည့်နေ့တွင်မဆို စောင့်ထိန်းနိုင်ပါသည်။
အတင်းအကျပ် လုပ်ကို လုပ်ရမယ် ဆိုသော ဖိအားပေးမှုမျိုး ဗုဒ္ဓဘာသာတွင် မရှိပါ။ ဗုဒ္ဓဘာသာလမ်းစဉ်သည် အလယ်အလတ်လမ်းစဉ် ဖြစ်ပါသည်။

ဥပုသ်စောင့်ရာတွင် စည်းကမ်းချက်များမှာ ထွေထွေထူးထူးမရှိပါ။ ရှစ်ပါးဥပုသ်သီလ၊ ကိုးပါးဥပုသ်သီလ၊ ဆယ်ပါးဥပုသ်သီလစသည်ဖြင့် ရှိပါသည်။ မိမိအရွယ်နှင့် မိမိအင်အားနှင့် မိမိအချိန်နှင့်ကိုက်ညီအောင် ဥပုသ်သီလများ စောင့်ထိန်းနိုင်ပါသည်။

ဗုဒ္ဓဘာသာအဓိကပွဲသဘင်များကို ဗုဒ္ဓမြတ်စွာဘုရားက ချမှတ်ခဲ့တာ မဟုတ်ပါ။ နောင်လာနောက်သားများက ဗုဒ္ဓဘာသာအမှတ်တရနေ့များအဖြစ် သတ်မှတ်ပြီး ကျင်းပကြခြင်းဖြစ်ပါသည်။

ဥပမာ။ မေလ လပြည့်နေတွင် (Vesak Festival) ဝိသာခါ ပွဲသဘင်ကို ကျင်းပပါသည်။
ထိုပွဲသဘင်သည် ဘုရားဖြစ်မဲ့သူရဲ့ မွေးနေ့၊ ဘုရားအဖြစ်သို့ရောက်တဲ့နေ့၊
ဘုရားကွယ်လွန်တဲ့နေ့တို့ကို ရည်ရွယ်၍ ကျင်းပခြင်းဖြစ်ပါသည်။

ဗုဒ္ဓဘာသာဝင်တစ်ဦးဖြစ်ဘို့ လိုက်နာရမည့်စည်းကမ်းသတ်မှတ်မထားပါ။ ဗုဒ္ဓဘာသာတွင် ငါးပါးသီလရှိပါသည်။ ထိုငါးပါးသီလသည် ဗုဒ္ဓဘာသာဝင်အတွက် မဟုတ်ပါ။ လူသားတိုင်းအတွက်ဖြစ်ပါသည်။

ဗုဒ္ဓဘာသာဝင်တို့၏ ဘုရားကို ကြားဘူးစရာမလိုပါ။ မြင်ဘူးစရာမလိုပါ။ ရှိခိုးစရာ မလိုပါ။ ငါးပါးသီလ စောင့်ထိန်းက ထိုငါးပါးသီလစောင့်ထိန်းသူသည်
ဗုဒ္ဓဘာသာဝင်ဖြစ်သွားပေတော့သည်။ ငါးပါးသီလစောင့်ထိန်းသူ ဘယ်သူမဆို။
တရုတ်ဖြစ်ဖြစ်၊ နီဂရိုးဖြစ်ဖြစ်၊ အင်္ဂလိပ်ဖြစ်ဖြစ် ၊ မွတ်စလင်ဖြစ်ဖြစ်၊
ခရစ်ယာန်ဖြစ်ဖြစ်၊ ဗုဒ္ဓဘာသာဝင်ဖြစ်ဖြစ် ကောင်းတဲ့ ဘုံဘ၀ ရောက်မည်။

ငါးပါးသီလ မစောင့်ထိန်းသူ ဘယ်သူမဆို၊ တရုတ်ဖြစ်ဖြစ်၊ နီဂရိုးဖြစ်ဖြစ်၊ အင်္ဂလိပ်ဖြစ်ဖြစ် ၊ မွတ်စလင်ဖြစ်ဖြစ်၊ ခရစ်ယာန်ဖြစ်ဖြစ်၊ ဗုဒ္ဓဘာသာဝင်ဖြစ်ဖြစ် မကောင်းတဲ့ ဘုံဘ၀ ရောက်မည်။

ငါးပါးသီလ
(၁) သူတပါးအသက ္မသတ္ရ။
(၂) သူတပါးဥစၥာ မခုိးရ။
(၃) သူတပါး သားမယား စိတ္နဲ႔ေတာင္ မျပစ္မွားရ။
(၄) လိမ္မေျပာရ။
(၅) အရက္၊ ေဆးေျခာက္စတဲ့ မူယစ္ေစတတ္တဲ့အရာ၀တၳဳမွန္သမွ် မသုံးစြဲရ။

ဗုဒၶဘုရားျဖစ္ေပၚရျခင္း၏အေၾကာင္းရင္းမွာ သဘာ၀တရားကုိ သိဘုိ႔ ႀကဳိးစားရင္း ေနာက္ဆုံးသဘာ၀တရားေတြကို သိလာလုိ႔ သိသူ (ဗုဒၶ) အမည္ရလာတာ။ ဗုဒၶဆုိတာ သိသူလုိ႔ အဓိပၸါယ္ရပါတယ္။

ဗုဒၶဘာသာတုိ႔၏ အဓိကယုံၾကည့္ခ်က္မွာ ကံ၊ ကံ၏အက်ဳိးကုိ ယုံၾကည္ျခင္းျဖစ္သည္။
ထာ၀ရဘုရားသခင္ကုို မယုံၾကည္။

ေမြးခါစကတည္းက မ်က္စိကန္းလာတဲ့ခေလးေလးေတြ၊ နားမၾကားတဲ့ခေလးေတြ၊
ရုပ္မလွတဲ့သူ၊ ရုပ္လွတဲ့သူ၊ ခ်မ္းသာတဲ့သူ၊ ဆင္းရဲတဲ့သူေတြ ဘာေၾကာင့္ ဒီလုိျဖစ္ေနၾကရတာလဲ ဆုိတဲ့ အေၾကာင္းအက်ဳိး သဘာ၀ကုိ ေလ့လာလက္ခံယုံၾကည္ေသာ ၀ါဒျဖစ္သည္။

ဗုဒၶဘာသာတြင္ အၾကမ္းအားျဖင့္း ဂုိဏ္းႀကီး ၃ ဂုိဏ္းကြဲျပားေနသည္။
ယင္းတုိ႔မွာ
(၁) ေထရ၀ါဒဗုဒၶဘာသာ
(၂) ဟီနယာနဗုဒၶဘာသာ
(၃) မဟာယာနဗုဒၶဘာသာ တုိ႔ျဖစ္သည္။
၁။ ေထရဝါဒဗုဒၶဘာသာ
ထုိ႔ေၾကာင့္ေထရဝါဒသာသနာဆုိသည္မွာ ျမတ္စြာဘုရား ေဟာၾကားေတာ္မူထားေသာ
တရားေတာ္ မူရင္းအတုိင္း လက္ခံက်င့္သုံးသည္။ ထုတ္ပယ္ျခင္း၊ ျဖည့္စြက္ျခင္းမျပဳ။
ပန္းတုိင္ျဖစ္ေသာနိဗၺာန္သုိ႔ ရုိးရုိးသာမန္ တပည့္အျဖစ္ျဖင့္ က်င့္သုံး၍လည္း ေရာက္ႏုိင္သည္။ ဘုရားျဖစ္ေအာင္ က်င့္ႀကံ၍လည္း ဘုရားျဖစ္ၿပီး ပန္းတုိင္ျဖစ္ေသာနိဗၺာန္သုိ႔ေရာက္နုိင္သည္။
ေထရဝါဒဗုဒၶဘာသာကုိ
၁။ ျမန္မာ၊ ၂။ ထုိင္း၊ ၃။ သီရိလကၤာ၊ ၄။ ကေမၺာဒီးယား၊ ၅။ ေလာ-ႏုိင္ငံတုိ႔မွာ ကုိးကြယ္ေနလ်က္ ရွိၾကသည္။
ေထရဝါဒဗုဒၶဘာသာဟူသည္မွာ ျမတ္စြာဘုရား၏ တရားေတာ္ကုိ ျမတ္စြာဘုရား ေဟာၾကားေတာ္မူသည့္အတုိင္း မျပဳမျပင္၊ မျဖည့္မစြက္၊ မပယ္မႏႈတ္ဘဲ
လုိက္နာက်င့္သုံး သည့္ ဗုဒၶဘာသာကုိ ေခၚဆုိျခင္းသာတည္း။
၂။ ဟီနယာနဗုဒၶဘာသာ
ေထရဝါဒဗုဒၶဘာသာကဲ့သုိ႔ မူရင္းတရား အစစ္အမွန္ေတြကိုလည္း အတိအက် မလုိက္နာႏုိင္ မဟာယာနေတြေလာက္လည္း ျပဳျပင္ျဖည့္စြက္ပယ္ႏႈတ္ဖုိ႔ မလုပ္ခ်င္ေသာ ဗုဒၶဘာသာကုိ ဟီနယာနဗုဒၶဘာသာဟု ေခၚဆုိသည္။

အခုအခါမွာေတာ့ ၎ဂုိဏ္းတုိ႔သည္ မဟာယာန ဗုဒၶဘာသာဂုိဏ္းက မ်ိဳထားျခင္းကုိ ခံလုိက္ၾကရသည္ျဖစ္၍ မဟာယာနအတြင္းမွာ တိမ္ျမဳပ္ၾကကုန္ၿပီး ေပ်ာက္ကြယ္ သေလာက္ ျဖစ္သြားၾကပါသည္။

ယင္းဂုိဏ္းတုိ႔အား ဟီနယာန=နိမ့္က်သည့္ယာဥ္ဟူ၍ နာမည္တပ္မႈကုိ မဟာယာနတုိ႔က ျပဳလုပ္ခဲ့သည္။ ဘီစီ ငါးရာစုခန္႔က စတင္ေပၚ ထြန္းခဲ့သည့္ဂုိဏ္းဟု ဆုိုႏုိင္ပါသည္။
၃။ မဟာယာနဗုဒၶဘာသာ


မဟာယနဂိုဏ္း၏ အဓိကအခ်က္ၾကီးကား ဘုရားေလာင္း၀ါဒပင္ျဖစ္သည္။
လူတိုင္းလူတိုင္း သတၱ၀ါတိုင္းသတၱ၀ါတိုင္း ဘုရားေလာင္းဆုကို ယူရသည္။
ဘုရားေလာင္းျဖစ္ရမည္။ ဘုရားေလာင္းအျဖစ္ႏွင့္ ေလာကကို ကယ္တင္ရမည္။
ပန္းတုိင္ျဖစ္ေသာ နိဗၺာန္သုိ႔ သြားရမည္။

ျမတ္စြာဘုရား ေဟာၾကားေတာ္မူသည့္အတုိုင္း မဟုတ္ဘဲ ကာလ၊ ေဒသ၊ ပုဂၢလ အစရွိ ေသာ အေျခအေနအရပ္ရပ္တုိ႔ႏွင့္ ကုိက္ညီေအာင္ ဘုရားရွင္၏ တရားေတာ္တုိ႔ကုိ ျပဳျပင္ၿပီး တပည့္သာဝကအျဖစ္၊ သီးျခားဘုရား (ဘုရားျဖစ္ကာမတၱ) ပေစၥကအျဖစ္ျဖင့္
နိဗၺာန္ကုိမရႏုိင္ဘဲ သမၼာသမၺဳဒၶအျဖစ္ျဖင့္သာ နိဗၺာန္ကုိ ရႏုိင္သည္ဟူ၍ ယူဆသည့္ ဗုဒၶဘာသာကို မဟာယာနဗုဒၶ ဘာသာဟုုေခၚဆုိ သည္။
ယခု -တိဘက္၊ ဆိကင္၊ ဘူတန္၊ နီေပါ၊ မြန္ဂုိလီးယား၊ တ႐ုတ္၊ ကုိရီးယား၊ ဂ်ပန္၊ ဗီယက္နမ္ အစရွိေသာႏုိင္ငံ - တုိ႔မွာမဟာယာနဗုဒၶဘာသာကုိ ကုိးကြယ္ေနၾကသည္။




မွတ္ခ်က္။ ေထရ၀ါဒႏွင့္ ဟီနယာန မတူပါ။

ေဒါက္တာအရွင္ဣႏၵက (Dhamma Garden)