တားေဆး အေမး-အေျဖ (သတိ-အိမ္ေထာင္သည္မ်ားအတြက္သာ)

၁။ ကၽြန္မက Marvelon 28 ေသာက္တာ ႏွစ္ႏွစ္နီးပါးရွိပါၿပီ။ အခုကေလးလိုခ်င္လို႔ ေဆးျဖတ္ထားတာ တစ္ပတ္ရွိပါၿပီ။ ကိုယ္ဝန္ ခ်က္ခ်င္းရႏိုင္ေခ် ရွိပါသလားသိခ်င္ပါတယ္။ တစ္ခ်ိဳ႕ကေျပာေတာ႔ တစ္ႏွစ္ေလာက္ေဆးျဖတ္ထားတာေတာင္ မရေသးတဲ႔လူေတြ ရွိတယ္ေျပာလို႔ပါ။

ဟုတ္ပါမယ္။ တေယာက္နဲ႔တေယာက္ေတာ့ မတူၾကဘူး။ ရာသီလ မွန္ေအာင္ေစာင့္သင့္တယ္။ ဒီၾကားထဲမွာ Folic acid ေသာက္သင့္တယ္။

၂။ တစ္ခ်ိဳ႕ကေျပာေတာ႔ တားေဆးျဖတ္ၿပီးၿပီးခ်င္း ကေလးမယူသင့္ဘူး တစ္လ ႏွစ္လေလာက္ ေစာင့္သင့္တယ္လို႔ ေျပာပါတယ္။ ကၽြန္မကေသာက္လက္စ ေဆးကဒ္ကို ကုန္ေအာင္ေသာက္ၿပီး ေနာက္တစ္ကဒ္ ဆက္မေသာက္ေတာ႔ဘဲ ရပ္လိုက္တာပါ။ အခုလို ေဆးျဖတ္ၿပီးၿပီးခ်င္းမွာ ကေလးရခဲ့ရင္ ကေလးမွာ အႏၱရာယ္ရွိႏိုင္လား သိခ်င္ပါတယ္။ ခ်က္ခ်င္းကေလးမယူသင့္ဘူးဆိုတာေရာ ဟုတ္ပါသလားရွင္။

ေဆးသံုးတဲ့တားနည္းကိုရပ္ျပီး ရာသီမွန္ေအာင္ေစာင့္သင့္တယ္ဆိုတာ ေစာင္ကိုေစာင့္ရမယ္လို႔ ေျပာတာေတာ့ မဟုတ္ပါ။ ရက္တြက္တာ ေသျခာမယ္။ ေဆးထဲက ေဟာ္မုန္းေတြ ကုန္စင္ေစမယ္။ ေဟာ္မုန္း နည္းနည္းပါးပါးက ေနာက္ကိုယ္ဝန္ကို စိုးရိမ္ေလာက္ေအာင္ မထိခိုက္ေစပါ။ ေဟာ္မုန္းေတြကလဲ မ-မ်ိဳးဥထြက္လာမွာကိုသာ တားႏိုင္စြမ္းရွိတယ္။ ရွိေနတဲ့ ကိုယ္ဝန္ကို မပ်က္ေစႏိုင္ပါ။ တေန႔ ၁ လံုးသာ ေသာက္ရမဲ့ေဆးကို ပိုမေသာက္ရင္ ေျပာတာပါ။ မ်ားေသာအားျဖင့္လဲ ခ်က္ခ်င္း ေနာက္ကိုယ္ဝန္ရတာက ရွားပါတယ္။ IUCD/IUD/Copper T ထည့္တာမ်ိဳးကေတာ့ ေဟာ္မုန္း မပါဘူး။ (ကြန္ဒြမ္) မွာလဲ မပါဘူး။

၃။ Complete abortion နဲ ့Incomplete abortion ကို ဘယ္လိုခြဲျခားသိနုိင္ပါသလဲရွင့္။ သမီးကေရာ ဘယ္ Abortionထဲမွာ ပါပါသလဲရွင့္။ တကယ္လို႔ Incomplete Abortionျဖစ္ခဲ့ရင္ ဘာေတြလုပ္သင့္ပါသလဲ။ ဘာေဆးေတြေသာက္သင့္ပါသလဲရွင့္။

Complete abortion ကိုယ္ဝန္ အကုန္ပ်က္ျခင္း ဆိုရင္ ဆင္းစရာမွန္သမွ် အကုန္ဆင္းလို႔ ေသြးထပ္မဆင္းေတာ့ဘူး။ ခါးကိုက္-ဗိုက္နာလဲ မျဖစ္ေတာ့ဘူး။ ကိုယ္ဝန္ႏုရင္ ပိုျဖစ္တတ္တယ္။ Incomplete abortion တဝက္တပ်က္ကိုယ္ဝန္ပ်က္ျခင္း ဆိုရင္ ေသြးဆင္းေနတာက မရပ္ဘူး။ ဆင္းခ်င္လာရင္ ဗိုက္နာမယ္။ ဆရာဝန္က စမ္းရင္ သားအိမ္က ပံုမွန္ထက္ ၾကီးေနအံုးမယ္။ သားအိမ္ဝလဲ တဝက္တပ်က္ ပြင့္ေနမယ္။ သားအိမ္ျခစ္ရမယ္။ တခ်ိဳ႕ကေတာ့ ေဆးသံုးျပီး ကုန္ေအာင္လုပ္မယ္။ ဆင္းစရာမကုန္တာကေန ကံမေကာင္းလို႔ ပိုးဝင္တတ္တယ္။

၄။ လြန္ခဲ့တဲ့ တစ္ပတ္က သမီးအမ်ဳိးသားနဲ႔ အကာအကြယ္ မပါဘဲ အတူေနခဲ့မိပါတယ္ရွင့္။ အဲဒါ ကိုယ္ဝန္ထပ္ရနိုင္ပါသလား။ ရခဲ့ရင္ေရာ အရင္လို ပ်က္နိုင္ပါသလား။ ကိုယ္ဝန္ ဘယ္နွစ္ပတ္က စျပီး ဆီးစစ္နိုင္ပါသလဲ။ ပ်က္မက်ေအာင္ ဘယ္လို ေနထိုင္ စားေသာက္သင့္ပါသလဲရွင့္။
Abortion မလိုခ်င္တဲ့ ကိုယ္ဝန္ အသက္ ၁၈ ႏွစ္ျပည့္မွ ဖတ္ပါ (၈) ကို တင္လိုက္ပါတယ္။
Pregnancy and Good diet အစားအစာနဲ႔ ကိုယ္ဝန္ရျခင္း ကိုလဲ ဖတ္ႏိုင္ပါတယ္။

၅။ ကိုယ္ဝန္ (၁) လ ေက်ာ္ေက်ာ္မွာ ဆိုင္ကယ္စီးရင္း ေသြးေတြအမ်ားၾကီး ဆင္းလာပါတယ္ ညေနေရာက္ေတာ့ေသြးခဲေလးေတြ ဆင္းလာပါတယ္ မနက္ေရာက္ေတာ့ ဆီးစစ္တံနဲ႔စစ္ၾကည့္ေတာ့ မ်ည္းႏွစ္ေက်ာင္းေပၚေနပါတယ္။ အခုထိေသြးနည္းနည္းဆင္းေန တုန္းပါပဲ။ အဲဒါ ကိုယ္ဝန္ရွိေနႏုိင္ေသးလားဆရာ။

ေမးတာကို သိပ္မရွင္းပါ။ ကိုယ္ဝန္တလေက်ာ္လို႔ ေရးထားတယ္။ ဆီးစစ္ေတာ့ အေပါင္းျပေနတယ္လို႔ပါ သက္ေသထူးထားတယ္။ ကိုယ္ဝန္ရွိေနႏိုင္ေသးလားဆိုတာက ကိုယ္ဝန္ ရွိခဲ့ျပီး ပ်က္သြားတာက မကုန္ေသးတာ၊ ဆက္ရွိေနေသးတာကို ေမးတာထင္ပါတယ္။ ကိုယ္ဝန္စရွိကတည္းကေန ဆီး-ေသြးစစ္ရင္ အေပါင္းျပေနမယ္။ ကိုယ္ဝန္ဆက္တည္တာဘဲျဖစ္ျဖစ္ ပ်က္သြားလို႔ဘဲျဖစ္ျဖစ္ ျပေနမယ္။ ဒါေပမဲ႔ ပ်က္သြားရင္ေတာ့ ၾကာၾကာအဲလို အေပါင္းမျပႏိုင္ပါ။ ကိုယ္ဝန္ရွိစမွာ ေသြးဆင္းတာက ကိုယ္ဝန္ပ်က္တာအျပင္ တျခား အေၾကာင္းေၾကာင့္လဲ ဆင္းႏိုင္တယ္။ ဒုတိယအမ်ိဳးအစားဆိုရင္ ကိုယ္ဝန္ဆက္ရွိႏိုင္တယ္။ ဆက္ရွိေစအာင္ သတိထားရလိမ့္မယ္။

ဆက္စပ္ျပီး ဖတ္ႏိုင္တာေတြရွိပါတယ္။
• Bleeding PV ေသြးသြန္ျခင္း
• Miscarriage ကုိယ္ဝန္ပ်က္ျခင္း
• Abortion မလိုခ်င္တဲ့ ကိုယ္ဝန္ အသက္ ၁၈ ႏွစ္ျပည္႔မွ ဖတ္ပါ (၈)
• Medical abortion (2) ကုိယ္ဝန္ကို ေဆးသံုး ဖ်က္ျခင္း (၂)
• Medical abortion (1) ကုိယ္ဝန္ကို ေဆးသံုး ဖ်က္ျခင္း (၁)
• Abortion Complications ကိုယ္ဝန္ဖ်က္ျခင္းရဲ႕ ေနာက္ဆက္တြဲမ်ား

၆။ ဆက္ဆံတာ 1-1-2012 ကပါ။ ဆက္ဆံျပီးေနာက္လည္း Pill 72 တားေဆးကို အခ်ိန္မွန္ နည္းလမ္းမွန္ ေသာက္ပါတယ္။ 6-1-2012 ၾကေတာ့ ရာသီလာပါတယ္။ အဲလိုဆိုရင္ ကိုယ္ဝန္မရႏုိင္ေတာ့့ဘူးမလားဆရာ။ ေနာက္ျပီး ေနာက္လေတြဆိုရင္ ရာသီလာရက္အတိုင္း ၿပန္မွန္စြာလာပါသလား။ အသက္က ၂၅ ႏွစ္ပါ။ ပံုမွန္ရာသီ လာေနက်ရက္ကေတာ့ 22-1-2012 ပါ။ အဲဒီ Pill72 ေဆးကိုေသာက္လို႔ ့ေစာလာတာလား။ အဲလိုေကာ ရာသီေစာလာနိုင္ပါသလား။ အဲလို ေဆးေသာက္ျပီး ၇ ရက္အတြင္း ရာသီလာေတာ့ လန္႔သြားၾကတယ္။ အဲဒီေဆးက အဲလိုလာပါသလားဆရာ။

- ရာသီလာတယ္ဆိုရင္ ဒိအရင္က ဘယ္ႏွစ္ၾကိမ္ဘဲ အတူေနေန အဲဒီလိုေနခဲ့တာေတြေၾကာင့္ ကိုယ္ဝန္မရပါ။
- ရာသီတခါလာျပီးေနာက္ ဆက္ဆံတာမရွိရင္၊ ဆက္ဆံရင္လဲ ရက္ေရြးမွန္ရင္၊ ဘယ္ရက္မွာျဖစ္ျဖစ္ အကာအကြယ္ကို စနစ္တက်သံုးျပီး ဆက္ဆံရင္လဲ ကိုယ္ဝန္မရေစပါ။
- အဲလိုေနခဲ့ရင္ ေနာက္လမွာလဲ ရာသီပံုမွန္လာပါမယ္။
- တကယ္လို႔ ေဟာ္မုန္းပါ တားေဆး (စားေဆး-ထိုးေဆး) သံုးတာဆိုရင္ ရာသီရက္ မတူတာမ်ိဳး တခ်ိဳ႕ မိန္းကေလးေတြမွာ ျဖစ္ႏိုင္တယ္။
- စိတ္-ရုပ္ ဖိအားေၾကာင့္လဲ ရာသီရင္ အေျပာင္းအလြဲရွိႏိုင္တယ္။
- အေရးေပၚတာေဆးကေန ရာသီရက္ ေျပာင္းေစတယ္။
- အေရးေပၚတာေဆးကို ပံုမွန္တားေဆးသေဘာ အျမဲသံုးတာ မသင့္ပါ။

 ေဒါက္တာတင့္ေဆြ
HIM